2025 yılı mayıs ayı verileri, inşaat sektöründeki maliyet artışlarının hâlâ hız kesmediğini ve özellikle işçilik kalemindeki yükselişin dikkat çekici boyutlara ulaştığını ortaya koyuyor. Sadece konut değil; altyapıdan endüstriyel yapılara kadar uzanan geniş bir yelpazede maliyetler yükselmeye devam ediyor. Toplam inşaat maliyet endeksi mayıs ayında bir önceki aya göre %0,88, geçen yılın aynı ayına göre ise %22,40 arttı. Yani yıllık bazda neredeyse dörtte bir oranında bir artış söz konusu. Bu oranlar, sektörde proje fiyatlarını ve nihayetinde konut alıcısını yakından ilgilendiren çok önemli bir gösterge. MALZEME VE İŞÇİLİKTEKİ ARTIŞ DENGESİZLİĞİ Detaylı baktığımızda, malzeme fiyatları bir yılda %17,81 oranında yükselirken, işçilik maliyetleri %31,39 gibi çok daha yüksek bir artış kaydetti. Bu, piyasada sadece malzeme zamlarının değil; çalışan ücretlerinin de maliyetlerde ciddi pay sahibi olmaya başladığını net şekilde gösteriyor. Aylık bazda da tablo benzer: malzeme endeksi %1,09 yükselirken işçilik endeksi %0,52 arttı. İşçilikteki aylık artış görece daha düşük gibi görünse de yıllık artışın çok yüksek olması dikkat çekiyor. Bu durum; sektörün kalifiye eleman sıkıntısı, yeni asgari ücret düzenlemeleri ve yüksek enflasyon baskısıyla açıklanabilir. KONUT TARAFINDA: MALİYET BASKISI TÜKETİCİYE YANSIYOR Bina inşaatı maliyet endeksi, yani konut ve ticari bina yapım maliyetlerini kapsayan kısımda yıllık artış %22,46 oldu. Malzeme fiyatları yıllık %18,24 yükselirken, işçilik maliyetleri %30,40 arttı. Özellikle işçilik kalemindeki bu artış, müteahhitlerin hem proje bütçelerini hem de nihai satış fiyatlarını yeniden hesaplamasına neden oluyor. Aylık bazda bina inşaatındaki maliyet artışı %0,81 ile biraz daha ılımlı görünse de yıl bazında çift haneli yüksek oranlar hâlâ devam ediyor. Bu tablo, konut fiyatlarının düşmesini bekleyen tüketiciler için de hayal kırıklığı yaratıyor; çünkü yükselen maliyetler doğrudan satış fiyatlarına yansıyor. ALTYAPI VE BÜYÜK PROJELERDE MALİYET ARTIŞI DAHA SERT Bir de bina dışı yapılar dediğimiz; köprü, yol, tünel, baraj ve benzeri altyapı projelerine bakalım: burada inşaat maliyet endeksi yıllık %22,20 arttı. İlginç olan nokta; aylık artışın %1,11 gibi konut tarafına göre daha yüksek olması. Daha dikkat çekici olan ise işçilik endeksinin yıllık %35,03 gibi çok yüksek bir seviyede artmış olması. Malzeme fiyatları ise yıllık %16,46 ile görece daha düşük kaldı. Bu fark, özellikle büyük ölçekli projelerde iş gücünün ne kadar önemli ve maliyet belirleyici bir faktör hâline geldiğini ortaya koyuyor. Yeni projelerde bütçe planlaması yapılırken bu artışın ciddi şekilde dikkate alınması gerekiyor. NEDEN BU KADAR ARTIŞ VAR? Burada birkaç faktör öne çıkıyor: Enflasyon: Türkiye’de genel fiyat artışlarının inşaat sektörüne de güçlü yansıması. İşgücü Maliyeti: Asgari ücret artışları, kalifiye eleman sıkıntısı ve sosyal güvenlik prim yükleri, işçilik maliyetlerini yukarı çekiyor. Küresel Piyasalarda Dalgalanma: Çimento, demir-çelik, enerji gibi ithalata dayalı girdilerdeki fiyat hareketleri de malzeme endeksini etkiliyor. Döviz Kuru: Dövizdeki dalgalanmalar, ithal edilen malzeme fiyatlarını doğrudan artırıyor. Bu nedenlerle maliyetlerin kısa vadede düşmesini beklemek gerçekçi görünmüyor. ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEM İÇİN NE ANLAMA GELİYOR? Yıllık artış oranlarının hâlâ yüksek seyretmesi, inşaat sektörünün yatırım ve fiyat politikasını doğrudan etkiliyor. Özellikle işçilik maliyetlerindeki hızlı yükseliş, firmaların bütçelerini zorlayan en önemli kalem hâline geldi. Bu durum, yeni konut projelerinin fiyatlarının daha da yukarı çekilmesine; mevcut projelerde de revizyonlara neden olabilir. Tüketici açısından bakarsak, konut fiyatlarında kısa vadede sert bir düşüş ihtimali zayıf. Çünkü inşaat maliyeti artışları üreticiyi zorladığı için, maliyetlerin önemli bir kısmı satış fiyatına yansıtılıyor. SONUÇ Mayıs 2025 verileri, sektördeki maliyet artışlarının hâlâ çok belirgin olduğunu, özellikle işçilik kaleminin artık malzemenin önüne geçtiğini ve büyük projelerden konutlara kadar her alanda baskı yarattığını gösteriyor. Bu gelişmeler hem sektör oyuncuları hem de ev sahibi olmak isteyen vatandaşlar için dikkatle takip edilmesi gereken bir süreç. Görünen o ki; inşaat maliyetlerinde dengelenme ve istikrar, kısa vadede kolay kolay sağlanamayacak. Kaynak: TÜİK ZAFER ÖZCİVAN Ekonomist-Yazar zozcivan@hotmail.com