Savunma bütçesi, bir ülkenin ulusal güvenlik ve savunma amaçları için ayırdığı toplam mali kaynakları ifade eder. Bu bütçe; askerî personelin maaşlarından, silah sistemleri ve teknolojik altyapıya, altyapı yatırımlarından eğitim ve operasyonel harcamalara kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. Savunma bütçesi, sadece askeri güç göstergesi değil, aynı zamanda bir ülkenin uluslararası arenadaki güvenlik politikalarının ve stratejik önceliklerinin somut bir yansımasıdır. Bu nedenle, savunma harcamalarının büyüklüğü, ülkelerin güvenlik kaygıları, bölgesel tehdit algıları ve küresel güç dengeleriyle yakından ilişkilidir. 2025 yılına gelindiğinde, dünya genelinde savunma bütçeleri, artan jeopolitik gerilimler ve bölgesel çatışmalar sebebiyle ciddi oranda yükselmiş durumda. İsrail’in İran’a yönelik saldırıları gibi olaylar, özellikle Orta Doğu’daki ülkelerin savunma harcamalarını doğrudan etkiliyor. İşte 2025 itibarıyla savunma bütçesi en yüksek 25 ülke ve bütçe büyüklükleri: ABD — 895 milyar dolar Dünya lideri konumundaki ABD, global askeri gücünü korumak için devasa bütçeler ayırıyor. Teknoloji ve stratejik üstünlük ABD’nin öncelikleri arasında. Çin — 266,9 milyar dolar Ekonomik büyümesiyle paralel artan savunma harcamaları, özellikle Asya’daki etkisini artırmaya dönük. Rusya — 126 milyar dolar Bölgesel ve küresel aktör olarak askeri gücünü sürdürmek için bütçesini yüksek tutuyor. Hindistan — 75 milyar dolar Bölgesel gerilimler ve sınır güvenliği için bütçesini genişleten önemli bir askeri güç. Suudi Arabistan — 74,8 milyar dolar Orta Doğu’daki istikrarsızlıklar nedeniyle savunma harcamaları yüksek. İngiltere — 71,5 milyar dolar NATO ve küresel operasyonlar için aktif bir savunma bütçesi politikası yürütüyor. Japonya — 57 milyar dolar Çin ve Kuzey Kore kaynaklı tehditlere karşı savunma önlemlerini artırıyor. Avustralya — 55,7 milyar dolar Bölgesel güvenlik politikaları doğrultusunda bütçesini yükseltiyor. Fransa — 55 milyar dolar Afrika ve Orta Doğu’daki askeri operasyonları destekliyor. Ukrayna — 53,7 milyar dolar Rusya ile süren çatışmalar nedeniyle savunma bütçesi hızla büyüdü. Almanya — 50 milyar dolar Avrupa’nın en büyük ekonomisi olarak savunma harcamalarını artırıyor. Polonya — 48,7 milyar dolar Doğu Avrupa’daki güvenlik endişeleriyle bütçesini genişletti. Türkiye — 47 milyar dolar Bölgesel tehditlere karşı savunmasını güçlendirmeye devam ediyor. Güney Kore — 46,3 milyar dolar Kuzey Kore tehdidine karşı güçlü askeri yatırımlar yapıyor. Kanada — 41 milyar dolar NATO çerçevesinde savunma kapasitesini artırıyor. İtalya — 30,9 milyar dolar İsrail — 30,5 milyar dolar İran tehdidi ve bölgesel çatışmalar savunma harcamalarının temel sebepleri. Hollanda — 27 milyar dolar Brezilya — 26,2 milyar dolar İsviçre — 25,1 milyar dolar Cezayir — 25 milyar dolar İspanya — 23,4 milyar dolar Tayvan — 19,7 milyar dolar Çin baskısına karşı savunmasını güçlendiriyor. Paraguay — 17,6 milyar dolar İran — 15,4 milyar dolar Bölgesel güç mücadelesindeki konumunu güçlendirmeye çalışıyor. Savunma bütçeleri sadece sayısal verilerden ibaret değildir; aynı zamanda ülkelerin stratejik hedefleri, bölgesel risk algıları ve uluslararası ilişkilerdeki pozisyonlarını da gösterir. 2025’te ABD ve Çin gibi süper güçlerin savunma harcamaları arasındaki devasa fark, küresel güç dengelerindeki değişimleri yansıtırken; Rusya, Hindistan ve Orta Doğu ülkeleri bölgesel güvenlik kaygıları nedeniyle yüksek bütçeler ayırmaya devam ediyor. Türkiye’nin 47 milyar dolarlık bütçesi, bulunduğu coğrafyanın karmaşıklığını ve güvenlik ihtiyaçlarını gösteriyor. Orta Doğu’daki gerginlikler ve İran-İsrail çatışması, bölge ülkelerinin savunma stratejilerini şekillendiren başlıca unsurlar arasında yer alıyor. Bu tablo, dünya genelinde savunma harcamalarının sadece askeri güç göstergesi değil, aynı zamanda politik ve stratejik mesajlar taşıyan kritik bir alan olduğunu ortaya koyuyor. ZAFER ÖZCİVAN Ekonomist-Yazar zozcivan@hotmail.com