KUTLU DOĞUM 53   Hâtime(Sonuç) Madem şu kâinatın Hâlıkı, her nevide bir ferd-i mümtaz (seçkin insan) ve mükemmel ve câmi (kapsamlı) halk edip (yaratıp), nev'in medar-ı fahri ve kemâli yapar (türlerin övünç kaynağı ve mükemmeli yapar).  Elbette, esmâsındaki İsm-i Âzam tecellisiyle (Cenâb-ı Hakkın isimlerinin en büyüğü ve mânâca diğer isimleri kuşatmış olanı), bütün kâinata nisbeten (kıyasla) mümtaz (seçkin) ve mükemmel bir ferdi halk edecek (yaratacaktır).  Esmâsında bir İsm-i Âzam olduğu gibi, masnuatında da bir ferd-i ekmel (mükemmel şahıs) bulunacak ve  kâinata münteşir kemâlâtı (kainata yayılmış mükemmel özellikleri)  fertte cem edip (toplayıp, bir araya getirip)  kendine medar-ı nazar edecek (bakışları üzerinde toplayacaktır). O fert, herhalde zîhayattan (hayat sahiplerinden) olacaktır.  Çünkü envâ-ı kâinatın en mükemmeli zihayattır (varlıkların çeşitlerinin en mükemmeli hayat sahipleridir.). “Ve herhalde, zîhayat içinde o fert zîşuurdan olacaktır (hayat sahipleri içinde o şahıs şuur sahibi olacaktır).  Çünkü, zîhayatın envâı içinde en mükemmeli zîşuurdur (hayat sahiplerinin içinde en mükemmeli şuur sahipleridir).  Ve herhalde, o ferd-i ferîd (eşi benzeri olmayan kişi), insandan olacaktır.  Çünkü, zîşuur içinde hadsiz terakkiyâta müstaid, insandır (şuur sahipleri içerisinde sonsuz yükselişe kabiliyetli olan insandır).  Ve insanlar içinde, herhalde o fert Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm olacaktır.  Çünkü, zaman-ı Âdem'den (ilk insandan) şimdiye kadar hiçbir tarih, onun gibi bir ferdi gösteremiyor ve gösteremez.  Zira, o zat, küre-i arzın (dünyanın) yarısını ve nev-i beşerin (insanlığın) beşten birisini saltanat-ı maneviyesi (manevi saltanatı) altına alarak,  bin üç yüz elli sene kemâl-i haşmetle (mükemmel bir heybetle) saltanat-ı mâneviyesini devam ettirip,  bütün ehl-i kemâle (mânevî açıdan belirli bir olgunluğa erişmiş insanlara),  bütün envâ-ı hakaikte (varlıkların çeşitlerinde)  bir üstâd-ı küll (her çeşit ilimde çok bilgisi olan kişi) hükmüne geçmiş.  Dost ve düşmanın ittifakıyla, ahlâk-ı hasenenin (güzel ahlakın) en yüksek derecesine sahip olmuş;  bidâyet-i emrinde (İslâmiyet’in başlangıcında), tek başıyla bütün dünyaya meydan okumuş;  her dakikada yüz milyondan ziyade insanların vird-i zebânı (dil ile sürekli tekrarlananı) olan  Kur'ân-ı Mu'cizü'l-Beyânı (açıklamalarıyla benzerini yapmakta akılları âciz bırakan Kur’ân’ı) göstermiş bir zat,  elbette o ferd-i mümtazdır (seçkin insandır), ondan başkası olamaz.  Bu âlemin hem çekirdeği, hem meyvesi odur.”(Mektubat s.433) 19.04.2025 Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu