KUTLU DOĞUM 6 Madem eyyâmın (günlerin) lisan-ı şer'îde (dinî literatürde, dinî tabirde) böyle ıtlâkatı (sınırsızlıkları, belli bir sayı veya miktarla sınırlamamaları) vardır.  İlm-i tabakatü'l-arz (yeraltı ilmi, jeoloji) ve coğrafya ve tarih-i beşeriyet ulemasınca (insanlık tarihi alimlerince),  nev-i beşerin yedi bin sene değil,  belki yüz binler sene geçirdiğini teslim de etsek,  "Âdem'den (ilk peygamberden) kıyamete kadar ömr-ü beşer (insanlığın ömrü) yedi bin senedir". (el-Münâvî, Feyzü'l-Kadîr, 3:547, hadis no: 4278.) olan rivayet-i meşhurenin (Peygamber Efendimizden (a.s.m.) duyulmuş haberlerin) sıhhatine (doğruluğuna) ve  beyan ettiğimiz (anlattığımız) altı bin altı yüz altmış altı sene,  Nur-u Kur'ân (Kur’ân’ın nuru)  hükümfermâ olduğuna (hüküm sürdüğüne) münâfi (aykırı) olamaz,  cerh edemez (çürütemez). Barla Lahikası 443 Fakat nefsü'l-emirdeki eyyâmın hakikati (günlerin gerçek yönünün aslı, içyüzü),  o rivayet-i meşhurede (Peygamber Efendimizden (a.s.m.) duyulmuş haberlerde) hangisi olduğu şimdilik bu dakikada kalbime inkişaf ettirilmedi (açılmadı).  Demek o sırrın inkişafı (açığa çıkması)  münasip (uygun) değil. Şu meselede şimdilik delilini gösteremeyeceğim bir müddeâyı (iddia edilen şeyi) beyan ediyorum (açıklıyorum). Şöyle ki: Şu dünyanın bir ömrü ve  şu dünyadaki küre-i arzın (yer kürenin) dahi ondan kısa diğer bir ömrü ve  küre-i arzda yaşayan nev-i insanın (insanlığın) daha kısa bir ömrü vardır.  Bu birbiri içinde üç nevi mahlûkatın (üç çeşit varlıkların, yaratıkların) ömürleri, saatin içindeki dakika,  saniye,  saatleri sayan çarkların nisbeti (karşılaştırılması) gibidir.  Nev-i insanın (insanlığın) ömrü,  küre-i arzın (dünyanın) iki hareketiyle hasıl olan (meydana gelen) malûm eyyamla (bilinen günlerle) olduğu gibi,  zîhayatın vücuduna (canlıların var olmasına) mazhar olduğu (kavuştuğu) zamandan itibaren,  küre-i arzın (dünyanın) ömrü ise  merkez-i irtibatı (bağlantı merkezi) olan şemsin (güneşin) hareket-i mihveriyesiyle (yörüngedeki hareketiyle)  hasıl olan eyyamla (meydana gelen günlerle) olması  hikmet-i Rabbâniyeden (herşeyi bir fayda ve gayeye yönelik olarak idare ve terbiye eden Allah’dan) uzak değildir.  Ve dünyanın ömrü ise  Şemsü'ş-Şümusun (güneşlerin güneşi; Vega yıldızının) hareket-i mihveriyesiyle  (yörüngedeki hareketiyle)  hasıl olan eyyâm (meydana gelen günler) iledir. Barla Lahikası, 443. Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu 15.11.2023