Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu
Köşe Yazarı
Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu
 

İBN-İ HATİP, GIRNATA, ENDÜLÜS, 1313-1374

Lisanüddin Ebu Abdullah Muhammed bin Abdullah bin Said bin âli bin Ahmed bin es Selmani, 1313 senesinde Levşe’de (Loja) dünyaya gelmiş,  Yemen asıllı soylu bir aile mensubu olup, babasının görevinden doylayı eğitimini Gırnata'da tamamlamış, bu dönemde gösterdiği başarıları sebebiyle kısa sürede Endülüs'ün önemli bilim insanları arasında yer almıştır. İbn-i Hatip'in babası Abdullah devrin önde gelen âlimlerindendir. Aynı zamanda da Nasrî Sultanı Ebü’l-Haccâc I. Yûsuf’un veziri Ebü’l-Hasan Ali İbnü’l-Ceyyâb’ın hizmetinde Dîvân-ı İnşâ’da çalışan bir idarecidir.  İbn-i Hatip hem eserlerine çalışırken hem de , şiirler  kaleme almıştır.  Hayatında siyasete yer verdiği sıralarda, tıp alanında da yaptığı çalışmalar bilim  literatüründe yer almıştır.  Özellikle Dünya tarihinde, veba hastalığının bulaşıcı olduğunu ilmî açıdan ispat etmesi, çalışmalarının ve bilimde tanınmasının en önemlilerindendir.  O tarihlerede veba hastalığının bulaşıcılığını ileri sürerken 1895 li yıllarda mikrop henüz keşfedilmemiştir. O zamanlar bugünkü Covit virüsü hakkında yorumlar yapanlar gibi vebanın da  bulaşıcı olduğunu reddedenler bulunmuştur. İbn-i Hatip’in vardığı sonuç ise: "Bulaşmanın varlığı; tecrübe, araştırma, hisler ve kendilerine güvenilir nakillerin açıklığı sayesinde anlaşılmaktadır. Bu gerçekler, pek sağlam delillerdir.  Hastalıklı kimse ile temas etmeyen kimseler sağlıklı kalmaktadırlar. Buna en güzel örnek, bilhassa Afrika’da gözlemlerimizle tespit ettiğimiz bedevi oymaklarıdır.  Temasa geçenler ise hastalığa yakalanmaktadırlar. Bu geçiş için hastanın giydiği elbiseyi, giyme, kullandığı kap kaçağı kullanma, takındığı küpeleri takınma, vebalı evden bir kişinin diğer insanlarla görüşmesi, temiz bir limana hastalığa bulaşmış bir geminin gelmesi yeterlidir.  Dikkatli bir araştırmacı bunu gayet açıklıkla görebilecektir.”  İbn-i Hatip bu ve benzeri konularda ikna edici cevaplar vermiştir ki bu onun bu alana hakimiyetinden kaynaklanmıştır.  Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu 05.09.2021    
Ekleme Tarihi: 13 Nisan 2022 - Çarşamba

İBN-İ HATİP, GIRNATA, ENDÜLÜS, 1313-1374

Lisanüddin Ebu Abdullah Muhammed bin Abdullah bin Said bin âli bin Ahmed bin es Selmani, 1313 senesinde Levşe’de (Loja) dünyaya gelmiş,  Yemen asıllı soylu bir aile mensubu olup, babasının görevinden doylayı eğitimini Gırnata'da tamamlamış, bu dönemde gösterdiği başarıları sebebiyle kısa sürede Endülüs'ün önemli bilim insanları arasında yer almıştır.

İbn-i Hatip'in babası Abdullah devrin önde gelen âlimlerindendir. Aynı zamanda da Nasrî Sultanı Ebü’l-Haccâc I. Yûsuf’un veziri Ebü’l-Hasan Ali İbnü’l-Ceyyâb’ın hizmetinde Dîvân-ı İnşâ’da çalışan bir idarecidir. 

İbn-i Hatip hem eserlerine çalışırken hem de , şiirler  kaleme almıştır. 
Hayatında siyasete yer verdiği sıralarda, tıp alanında da yaptığı çalışmalar bilim  literatüründe yer almıştır. 
Özellikle Dünya tarihinde, veba hastalığının bulaşıcı olduğunu ilmî açıdan ispat etmesi, çalışmalarının ve bilimde tanınmasının en önemlilerindendir. 
O tarihlerede veba hastalığının bulaşıcılığını ileri sürerken 1895 li yıllarda mikrop henüz keşfedilmemiştir.

O zamanlar bugünkü Covit virüsü hakkında yorumlar yapanlar gibi vebanın da  bulaşıcı olduğunu reddedenler bulunmuştur. İbn-i Hatip’in vardığı sonuç ise:

"Bulaşmanın varlığı; tecrübe, araştırma, hisler ve kendilerine güvenilir nakillerin açıklığı sayesinde anlaşılmaktadır. Bu gerçekler, pek sağlam delillerdir. 
Hastalıklı kimse ile temas etmeyen kimseler sağlıklı kalmaktadırlar. Buna en güzel örnek, bilhassa Afrika’da gözlemlerimizle tespit ettiğimiz bedevi oymaklarıdır. 
Temasa geçenler ise hastalığa yakalanmaktadırlar. Bu geçiş için hastanın giydiği elbiseyi, giyme, kullandığı kap kaçağı kullanma, takındığı küpeleri takınma, vebalı evden bir kişinin diğer insanlarla görüşmesi, temiz bir limana hastalığa bulaşmış bir geminin gelmesi yeterlidir. 
Dikkatli bir araştırmacı bunu gayet açıklıkla görebilecektir.” 
İbn-i Hatip bu ve benzeri konularda ikna edici cevaplar vermiştir ki bu onun bu alana hakimiyetinden kaynaklanmıştır. 

Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu
05.09.2021

 
 
Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve habergundemim.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Diğer Yazıları

27
Nisan
20
Nisan
14
Nisan
11
Nisan
08
Nisan
06
Nisan
03
Nisan
29
Mart
22
Aralık
17
Aralık
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.