Elektrikli araçtaki vergi oranları Türkiye’yi düşük voltajda tutuyor!

Türkiye’de elektrikli otomobil satışları ivme kazansa da düşük motor gücü ve sınırlı batarya kapasiteleri dikkat çekiyor. Avrupa’da ise güçlü motorlu, uzun menzilli modeller öne çıkıyor. Vergi sistemi farkı pazarı ikiye bölüyor.

Elektrikli otomobillerin Türkiye’deki satış grafiği son yıllarda yukarı yönlü bir ivme kazandı. Ancak bu büyümenin ardında yalnızca çevresel duyarlılık ya da teknolojik dönüşüm değil, vergi sisteminin belirleyici etkisi de yatıyor. Türkiye’de ÖTV uygulaması, motor gücüne ve matrah limitine göre şekillenirken, pazarda 160 kW altı düşük güçlü modellerin ağırlığı dikkat çekiyor. Buna karşılık Avrupa'da ise güçlü motorlar ve yüksek batarya kapasiteleri teşvik ediliyor. YÜZDE 10’LUK ÖTV, TÜRKİYE PAZARINI ŞEKİLLENDİRİYOR Türkiye’de elektrikli araçlara uygulanan ÖTV, motor gücü ve vergisiz satış fiyatına (matrah) bağlı olarak değişiyor. 160 kW gücü geçmeyen ve matrahı 1 milyon 450 bin TL’yi aşmayan modellerde ÖTV oranı yalnızca %10. Ancak bu eşikler aşıldığında oran %40’a kadar çıkıyor. Bu çerçevede Türkiye pazarında satılan elektrikli modellerin büyük bölümü 160 kW’ın altında kalacak şekilde tasarlanıyor. Böylece otomobiller hem daha uygun fiyatlarla sunuluyor hem de tüketici vergi yükünden korunuyor. Ancak bu strateji, batarya kapasitesi ve menzil açısından ciddi sınırlamalara neden oluyor. AVRUPA’DA GÜÇ VE MENZİL ÖN PLANDA Almanya, Hollanda, Norveç gibi Avrupa ülkelerinde ise vergi sistemi tamamen çevreci ve teknolojik gelişimi destekleyen bir yapıda. Güçlü motorlu ve yüksek bataryalı araçlara teşvikler sağlanıyor, kullanıcılar vergi yüküyle karşılaşmadan premium elektrikli araçlara ulaşabiliyor. Tesla Model Y, BMW i5, Volvo EX30, BYD Seal, Mercedes EQE gibi modeller bu pazarlarda yüksek satış rakamlarına ulaşmış durumda. Batarya kapasiteleri 80–100 kWh’yi aşarken, 300 beygir üzeri performanslı SUV’lar ve sedanlar tüketicinin ilk tercihi. TÜRKİYE GİRİŞ SEVİYESİNDE TAKILI KALDI Türkiye’de piyasaya sunulan birçok model, düşük güç–düşük batarya dengesine sıkışıyor. 50–60 kWh batarya kapasitesi, 160 kW altında güç çıkışı ve 400–500 km arası menzillerin sınırında kalan araçlar, vergi avantajı sayesinde erişilebilir hale gelse de uzun menzil ve performans isteyen kullanıcılar için yeterli değil. Volvo EX30, Skoda Elroq ve Renault 5 E-Tech gibi modeller, vergisel avantajlara uygun şekilde özelleştirilmiş teknik konfigürasyonlarla Türkiye pazarına sunuluyor. EX30’un Türkiye versiyonu 150 kW motor gücüyle %10 ÖTV diliminde kalırken, Twin Motor (315 kW) versiyonu 3 milyon TL'ye kadar çıkıyor. “YER UÇAĞI” AVRUPA’YA GİDER, BİZE UĞRAMAZ Elektrikli araçta yüksek performans isteyenler için sunulan modellerin Türkiye pazarıyla buluşması neredeyse imkânsız. Xiaomi’nin SUV modeli YU7, 96,3 kWh batarya, 830 km menzil ve 508 kW (yaklaşık 690 beygir) gücüyle Çin ve Avrupa’da yoğun talep görüyor. Araç 3,2 saniyede 0–100 km/h hıza ulaşabiliyor. Ancak bu özelliklerin Türkiye’deki vergi sistemiyle buluşması, hem maliyet hem mevzuat açısından mümkün görünmüyor. İKİYE AYRILAN FİYAT DENGESİ: 1,5 MİLYON KRİTİĞİ Türkiye’deki elektrikli araç piyasası fiyat açısından da ikiye bölünmüş durumda. 1,5 milyon TL altı: Vergi avantajlı, 150 kW altı güç, 40–60 kWh batarya, 400–500 km menzil 1,9 milyon TL üstü: Güçlü motor, daha yüksek batarya ama %40 ÖTV ve dolayısıyla yüksek fiyat etiketi Skoda’nın Elroq modeli, 63 kWh batarya ve 150 kW motor gücüyle vergi avantajlı fiyatlarda sunulurken, aynı teknik özellikteki Enyaq modeli matrahı aştığı için 3 milyon TL’ye yakın bir fiyatla satılıyor. ÖZET: VERGİ Mİ TEKNOLOJİ Mİ? Türkiye, elektrikli otomobilde satış sayısını artırsa da vergisel yönlendirme, teknolojik sıçramayı sınırlıyor. Avrupa, elektrikli mobiliteyi geleceğin teknolojisi olarak ele alırken; Türkiye pazarı vergi optimizasyonlu çözümler üzerinde yoğunlaşıyor. Bu da sektördeki genel görünümü "Türkiye'de voltaj düşük, dünyada yüksek" olarak özetliyor.