Türkiye, AB ve Asya ülkeleriyle çok yönlü işbirliği anlaşmalarını yürürlüğe koydu

Türkiye, küresel diplomatik ilişkilerini ve sektörel işbirliğini genişletmek amacıyla Avrupa Birliği ile IPA II çerçevesindeki finansman anlaşmalarında değişikliğe giderdi, ayrıca Pakistan, Türkmenistan ve Irak ile çeşitli alanlarda yeni mutabakat zabıtları ve protokolleri yürürlüğe koydu. Kararlar, 7 Ağustos 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlandı.

AB ile IPA II Anlaşmalarında Güncelleme

Karar Sayısı: 10164, 10165
Türkiye ile Avrupa Birliği arasında Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA II) kapsamındaki:

Çok Yıllı Rekabetçilik ve Yenilik Eylem Programı

Çok Yıllı Ulaştırma Eylem Programı

finansman anlaşmalarında 27 Mayıs ve 10 Haziran 2025 tarihli mektup teatisiyle protokol değişiklikleri yapıldı.

Değişikliklerin amacı:

Fonların daha etkin ve sektörel odaklı kullanılmasını sağlamak

Türkiye’nin AB müktesebatına uyum sürecine destek vermek

Rekabetçilik ve ulaştırma altyapılarında kurumsal kapasiteyi artırmak

Türkiye-Pakistan Hükümlü Nakli Anlaşması

Karar Sayısı: 10166
Türkiye ile Pakistan arasında hükümlülerin ülkelerine nakledilmesini sağlayan anlaşma, cezai adli işbirliği çerçevesinde onaylandı. Anlaşma ile:

Ceza infazlarının mahkumun kendi ülkesinde tamamlanması sağlanacak

İnsani ve adli süreçler hızlandırılacak

Türkiye-Türkmenistan Dörtlü İşbirliği

Karar Sayıları: 10167, 10168, 10169, 10170
Dört ayrı alanda teknik ve diplomatik işbirliği öngören anlaşmalar şu başlıkları kapsıyor:

1. Bitki Koruma ve Karantina

Tarım zararlılarıyla mücadele

Bitki sağlığının korunmasına yönelik ortak laboratuvar çalışmaları

2. Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon

Uygunluk değerlendirmesi

Akreditasyon ve metroloji sistemlerinin eşgüdümü

Ortak teknik standartların geliştirilmesi

3. Meteoroloji İşbirliği

Hava tahmin sistemlerinin karşılıklı güçlendirilmesi

İklim verilerinin paylaşımı ve ortak projeler

4. Gençlik ve Spor (2024-2026 Eylem Planı)

Spor altyapılarının ortak kullanımı

Dopingle mücadele

Gençlik politikaları alanında ortak strateji

Türkiye-Irak Üçlü Mutabakat

Karar Sayıları: 10171, 10172, 10173
Türkiye ve Irak arasında imzalanan mutabakat zabıtları ve protokoller üç ana alana odaklanıyor:

1. Ürün Güvenliği ve Ticarette Teknik Engellerin Azaltılması

Danışma mekanizmalarının kurulması

Teknik engellerin karşılıklı tanınırlık esasına göre azaltılması

2. İstihdam ve Sosyal Güvenlik

Ortak istihdam politikaları

Sosyal güvenlik kurumları arası veri paylaşımı ve uyum çalışmaları

3. Sağlık ve Tıp Bilimleri

Hastane yönetimi

Bulaşıcı hastalıklarla mücadele

Sağlık turizmi ve tıbbi araştırmalarda ortak girişimler

Değerlendirme: Türkiye’nin Çok Katmanlı Diplomatik Açılımı

Son dönemde sıklaştırılan ikili ve çok taraflı işbirliği anlaşmaları, Türkiye’nin:

Yumuşak güç stratejisini (sağlık, spor, gençlik)

Teknik alanda bölgesel uyum çabalarını

AB uyum sürecine sadakatini

Orta Asya ve Ortadoğu’ya yönelik dış politika açılımlarını

güçlendirdiğini ortaya koyuyor.