Melanom ve melanom dışı cilt kanserleri özellikle 20-40 yaş arası gençlerde artıyor. Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Emel Güngör, erken teşhisin hayat kurtardığını vurguluyor.

Dünyada en sık görülen kanser türlerinden biri olan cilt kanseri, erken teşhis edilmediğinde yaşamı tehdit edebiliyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Emel Güngör, özellikle melanom tipi cilt kanserinin son yıllarda 20-40 yaş arasında belirgin şekilde arttığını belirtiyor.

Prof. Dr. Güngör, “Yoğun güneşlenme, güneş koruyucu kremlerin yetersiz uygulanması ve solaryum kullanımı gençlerde riski artırıyor. Melanom erken evrede tedavi edilebilir; geç kalındığında ise hızla lenf bezlerine ve diğer organlara metastaz yapıyor” dedi.

Dermatoloji uzmanına göre cilt kanserlerinde erken teşhis yaşamsal önem taşıyor. Prof. Dr. Güngör, “Ayda bir kez ayna yardımıyla benlerin ve cildin tüm bölgelerinin incelenmesi büyük önem taşır. Özellikle 40 yaş sonrası yeni çıkan benler, hızla büyüyen lezyonlar veya iyileşmeyen yaralar dermatoloğa başvurmayı gerektirir” ifadelerini kullandı.

Cilt kanseri, melanom ve melanom dışı olmak üzere iki ana gruba ayrılıyor. Melanom dışı cilt kanserleri bazal hücreli ve skuamöz hücreli olarak sınıflandırılıyor. Bazal hücreli kanser çoğunlukla yüzde görülürken, skuamöz hücreli kanser daha hızlı büyüyüp lenf bezlerine sıçrayabilir. Melanom ise var olan benlerden veya öncü lezyon olmadan gelişebiliyor.

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre 2022’de 1,5 milyon yeni melanom dışı ve 330 bin yeni melanom vakası raporlandı. 2030’lu yıllarda bu rakamların, nüfus artışı ve yaşlanmaya bağlı olarak yüzde 50 oranında artması bekleniyor.

Prof. Dr. Güngör, benlerde şu değişikliklerin fark edilmesi halinde dermatoloğa başvurulması gerektiğini belirtiyor:

Yeni ben çıkması ve hızla büyümesi

Var olan benlerde renk, boyut ve şekil değişikliği

Diğerlerinden farklı ben oluşumu

Benin asimetrik olması

Ben kenarlarının girintili ve çıkıntılı olması

Ben üzerinde iki veya daha fazla renk bulunması

Kaşıntı, kanama veya sulantı

Bene dokunulduğunda pürüzlü veya pul pul hissedilmesi

Ultraviyole (UV) ışınları, cilt kanserinin en kritik risk faktörü olarak öne çıkıyor. Solaryum kullanımı, açık ten, çilli, sarı veya kızıl saç, renkli gözler, aile öyküsü, düzensiz benler, çocuklukta güneş yanığı ve bağışıklık sistemi zayıflığı riski artırıyor.

10:00-15:00 arasında doğrudan güneşe maruz kalmayın.

SPF 30 ve üzeri güneş koruyucu kullanın; dışarı çıkmadan 20 dakika önce sürün, iki saatte bir tekrarlayın.

Geniş kenarlı şapka, güneş gözlüğü ve uzun kollu giysiler kullanın.

Sörf ve kano gibi açık hava sporlarında UV filtreli giysiler tercih edin.

Solaryumdan uzak durun.

Melanom ve melanom dışı cilt kanserlerinde tanı biyopsiyle kesinleşiyor. Tedavi planı tümörün yeri, büyüklüğü, tipi ve hastanın sağlık durumu göz önüne alınarak belirleniyor. Prof. Dr. Güngör, cerrahi yöntemle tümörün çıkarılmasının en etkili ilk basamak olduğunu vurguluyor. İleri vakalarda lenf bezleri inceleniyor; cerrahiye uygun olmayan durumlarda radyoterapi, kriyoterapi ve özel kremler kullanılabiliyor.